Τι είναι εμβολισμός στην ογκολογία;
Οι όγκοι χρειάζονται μια σταθερή παροχή αίματος, προκειμένου να αναπτυχθούν. Ο εμβολισμός είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία που διενεργείται από επεμβατικούς ακτινολόγους, στην οποία η παροχή αίματος σε μάζες ή αγγεία που προκαλούν τα συμπτώματα σε ένα ασθενή αποκόπτεται, ανακουφίζοντας έτσι από τα συμπτώματα που βιώνουν οι ασθενείς. Στην ογκολογία, αυτό περιλαμβάνει τη χρήση υγρών, σωματιδίων ή μικροσφαιριδίων προς αποκλεισμό των αιμοφόρων αγγείων, και τον αναπροσανατολισμό της ροής του αίματος μακριά από τον όγκο. Αυτό προκαλεί συρρίκνωση του όγκου και νέκρωση αυτού.

Γιατί να εκτελεστεί;
Αν έχετε μεγάλους όγκους στο ήπαρ, τα νεφρά, τους πνεύμονες ή τα οστά σας, αυτή η θεραπεία μπορεί να είναι επωφελής για σας. Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους οι εμβολισμοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ογκολογία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί απλώς για να διακόπτει την παροχή αίματος στον όγκο (ήπιος εμβολισμός), ή σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία για να παραδώσει τα φάρμακα απευθείας εντός του όγκου (χημειοεμβολισμός), ή τα σωματίδια μπορεί να περιέχουν δόσεις ακτινοβολίας για να σκοτώσουν επιλεκτικά τα κύτταρα του όγκου (ακτινοεμβολισμός).
Οι εμβολισμοί είναι επίσης κατάλληλοι για ορισμένους μη-καρκινικούς όγκους. Περιστασιακά, οι εμβολισμοί μπορεί να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν την παροχή αίματος πριν από μια χειρουργική επέμβαση για την αύξηση της ασφάλειας του ασθενούς.

Πώς λειτουργεί η διαδικασία;
Δεν πρέπει να φάτε κάτι πριν από τη διαδικασία, και μπορεί να σας δοθεί ένα ηρεμιστικό για να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε. Είναι σημαντικό να μείνετε ακίνητοι κατά τη διάρκεια της διαδικασίας για να εξασφαλιστεί ότι οι εικόνες ακτίνων X που λαμβάνονται είναι ακριβείς. Η διαδικασία διαρκεί περίπου μία ώρα.
Θα σας δοθεί ένα τοπικό αναισθητικό για τη διαδικασία. Ο επεμβατικός ακτινολόγος θα τρυπήσει μια αρτηρία στο μηρό σας με μια μικρή βελόνα και στη συνέχεια θα προωθηθεί ένας συνδυασμός πλαστικών σωλήνων (που ονομάζονται θήκες και καθετήρες) και οδηγών συρμάτων στις αρτηρίες σας.

Ο επεμβατικός ακτινολόγος θα χορηγήσει ένα μέσο σκιαγράφησης (χρωστική) μέσω ενός καθετήρα έτσι ώστε η περιοχή να μπορεί να φανεί σαφώς υπό απεικόνιση. Στη συνέχεια, ο επεμβατικός ακτινολόγος θα προωθήσει προσεκτικά έναν μικροκαθετήρα όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον όγκο και θα απελευθερώσει τα εμβολικά σωματίδια. Τα σωματίδια είναι συνήθως μικροσφαίρες που είναι λιγότερο από 0,5 mm σε μέγεθος και αυτές μπορούν να συνδυαστούν ή να φορτωθούν με χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία.
Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν κάποιο πόνο και ναυτία μετά τη διαδικασία, έτσι θα πρέπει να προσφέρονται ισχυρά παυσίπονα και φάρμακα για την πρόληψη της ναυτίας. Αυτό μπορεί να αποκατασταθεί την ίδια ημέρα, αλλά αν αντιμετωπίζετε σοβαρά συμπτώματα μετά τη διαδικασία μπορεί να χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο όλη τη νύχτα.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Το ποσοστό επιτυχίας της τεχνικής, που καθορίζεται από την επιτυχή παράδοση των σωματιδίων εντός του όγκου, είναι συνήθως πάνω από 95%. Η κλινική επιτυχία (που ορίζεται ως μερικός ή πλήρης θάνατος του όγκου και συρρίκνωση του όγκου) είναι περίπου 30-50%, αν και αυτό ποικίλλει και εξαρτάται από τη θέση, την έκταση και τη βιολογία της υποκείμενης νόσου.
Μπορεί να σας προσφερθούν πολλαπλές θεραπείες για τη βελτιστοποίηση της απόκρισης, και σε 10-20% των περιπτώσεων μπορεί επίσης να απαιτηθεί περισσότερο δραστική θεραπεία (χειρουργείο ή κατάλυση) στο μέλλον.
Ο βασικός κίνδυνος είναι εμβολισμός μη-στόχου, πράγμα που σημαίνει ότι τα σωματίδια έχουν απελευθερωθεί τυχαία σε φυσιολογικά αγγεία, τα οποία μπορούν να καταστρέφουν τους υγιείς ιστούς ή να περιορίζουν την παροχή αίματος σε ένα όργανο. Λιγότερο σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν αιμορραγία, μώλωπες και λοίμωξη στο σημείο της παρακέντησης. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο ασθενής βιώνει κοιλιακή αιμορραγία, που σημαίνει ότι πρέπει να παραμείνει στο νοσοκομείο και μπορεί να χρειαστεί μετάγγιση αίματος.
Είναι δυνατόν να έχουμε μια αλλεργική αντίδραση στο σκιαγραφικό μέσο αντίθεσης ή στο ιώδιο που μπορεί να επηρεάσει το νεφρό. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος του συνδρόμου μετά τον εμβολισμό, το οποίο προκαλεί πυρετό, ναυτία και πόνο.

Βιβλιογραφία:
1. EASL-EORTC clinical practice guidelines: management of hepatocellular carcinoma. European Association for Study of Liver; European Organisation for Research and Treatment of Cancer. Eur J Cancer. 2012 Mar; 48(5):599-641. doi: 10.1016/j.ejca.2011.12.021.
2. Chapiro J, Tacher V, Geschwind JF. Intraarterial therapies for primary liver cancer: state of the art. Expert Rev Anticancer Ther. 2013 Oct; 13(10):1157-67. doi: 10.1586/14737140.2013.845528
3. Mahnken AH, Spreafico C, Maleux G, Helmberger T, Jakobs TF. Standards of practice in transarterial radioembolization. Cardiovasc Intervent Radiol. 2013 Jun; 36(3):613-22. doi: 10.1007/s00270-013-0600-8.